अलीकडे शेतीत मोठा बदल पाहायला मिळत आहे. आता शेतकरी बांधव शेतीमध्ये उत्पन्न वाढीचे अनुषंगाने फळपिकांची मोठ्या प्रमाणात शेती करत आहेत. विशेष म्हणजे फळबाग शेतीतून शेतकऱ्यांना चांगली कमाई होत आहे.
किन्नू हे देखील असंच एक फळ पीक आहे. आज आम्ही तुम्हाला किन्नू शेती विषयी काही महत्त्वाच्या बाबी सांगणार आहोत. खरं पाहता भारतातील जवळपास सर्वच प्रदेशात किन्नूची लागवड सहज करता येते.
यामध्ये व्हिटॅमिन सीचे प्रमाण सर्वाधिक असते. हा आंबट आणि गोड फळांचा संतुलित आहार आहे. ते खाल्ल्याने शरीरात रक्त वाढते आणि हाडे मजबूत होतात. यासोबतच किन्नू खाल्ल्याने पचनशक्ती चांगली राहते. हे लिंबूवर्गीय पीक आहे. ज्यामध्ये संत्रा, लिंबू आणि टेंजेरिन या जातींचा समावेश आहे. किन्नू हे पंजाबचे मुख्य पीक आहे.
भारतात हिमाचल प्रदेश, राजस्थान, पंजाब, मध्य प्रदेश, हरियाणा, जम्मू आणि काश्मीरमध्ये त्याची लागवड केली जाते. संपूर्ण उत्तर भारतात किन्नूची लागवड केली जाते. किन्नूच्या फळांपासून भरपूर रस मिळतो. ज्याला बाजारात चांगली मागणी आहे. अशा परिस्थितीत किन्नूने बाजारात वेगळी ओळख निर्माण केली आहे.
किन्नू शेतीमधील काही महत्त्वाच्या बातम्या
किन्नूची लागवड अनेक प्रकारच्या जमिनीत करता येते. चिकणमाती आणि आम्लयुक्त जमिनीत किन्नूची लागवड सहज करता येते. त्याच्या लागवडीसाठी जमीन अशी असावी की जमिनीतून पाणी सहज बाहेर पडू शकेल. रोपांच्या चांगल्या वाढीसाठी मातीचे पीएच मूल्य 5.5 ते 7.5 दरम्यान असावे. किन्नूच्या लागवडीसाठी 13 अंश ते 37 अंश सेल्सिअस तापमानाची आवश्यकता असते. त्याच वेळी 300-400 मिमी पाऊस याच्या लागवडीसाठी पुरेसा असतो. काढणी करतांना तापमान 20-32 अंश सेल्सिअस दरम्यान असावे.
कोणत्या महिन्यात किन्नूची काढणी करावी
किन्नूच्या झाडावरील फळांचा रंग आकर्षक झाला की, त्या वेळी ते तोडून टाका. त्याची काढणी जानेवारी ते फेब्रुवारी दरम्यान करावी. ही फळे शेतातून तोडण्यासाठी तुम्हाला काठी लागेल, याशिवाय तुम्ही कात्रीच्या साहाय्यानेही फळे तोडू शकता. फळे काढणीनंतर ती चांगली धुऊन सावलीत वाळवावीत.
किन्नूच्या झाडापासून सुमारे 80 ते 150 किलो फळे मिळू शकतात. किन्नूचे पीक कुठेही विकता येते. पण बेंगळुरू, हैदराबाद, कोलकाता, दिल्ली, पंजाब इत्यादी राज्यांमध्ये भरपूर विक्री होते. एवढेच नाही तर श्रीलंका, सौदी अरेबियामध्येही किन्नूची मोठ्या प्रमाणात विक्री होते.